فهرست مطالب

نشریه پژوهش های جرم شناختی پلیس
پیاپی 3 (تابستان 1400)

  • تاریخ انتشار: 1400/06/31
  • تعداد عناوین: 6
|
  • عباس منصورآبادی*، هادی کرامتی معز، عبدالرحمن حسن آبادی صفحات 1-21
    زمینه و هدف

    در آیین دادرسی کیفری نوین ایران بدون توجه به خاستگاه فکری سیاست کیفری سخت‌گیرانه، مصادیقی از رویکرد و سیاست کیفری تسامح صفر و مانند آن انعکاس پیدا کرده است. هرچند نمی‌توان به سهولت مدعی شد که در تدوین این بخش از مقررات کیفری در ایران، تفکرات سیاست‌گذاران همانند سیاست‌گذاران آمریکایی متاثر از نظریه های علمی جرم شناختی برای حل معمای جرم بوده است، اما با بررسی این مقررات به‌روشنی معلوم می‌شود سیاست‌گذاران ایرانی تلاش کرده‌اند در مرحله تحقیقات پلیسی سیاست کیفری سخت‌گیرانه را در پیش بگیرند.

    روش

    روش تحقیق حاضر به‌صورت توصیفی- تحلیلی از طریق مطالعات کتابخانه ای و به‌صورت فیش‌برداری انجام شده است.

    یافته ها

    بر اساس یافته‌های تحقیق در آیین دادرسی کیفری نوین ایران، نفوذ الگوی سخت‌گیرانه کاملا مشهود است و جلوه‌های آن عبارتند از: جلب بدون ارسال ابتدایی احضاریه برای متهم، جلب شاهد یا مطلع برای روشن شدن موضوع، توسعه بازداشت های موقت، تعیین قرار نظارت قضایی به همراه دیگر قرارهای تامین کیفری، قرار رد درخواست شاکی مبنی بر مطالعه یا دسترسی به اوراق پرونده و جلب متهم در شب.

    نتیجه‌ گیری

    بر اساس نتایج تحقیق برخوردهای به شدت سرکوبگرانه و کیفرمحور و سخت‌گیرانه، بدون توجه به علل وقوع آنها، نه تنها منجر به توفیق سیاست کیفری در کنترل پدیده بزهکاری و مهار اندیشه های مجرمانه نخواهد شد، بلکه نظام عدالت کیفری را با چالش‌های گوناگونی مواجه می سازد.

    کلیدواژگان: سخت گیری کیفری، عوام گرایی، تسامح صفر، تحقیقات پلیسی، بازداشت موقت
  • محمد رضازاده سلطان آباد*، یوسف مرادنژادی، محمدرضا مرادنژادی صفحات 23-43
    زمینه و هدف

    فعالیت‌های آنلاین به ما اجازه می‌دهد تا کار کنیم، به مدرسه برویم و با خانواده و دوستان در ارتباط باشیم. همچنین، بسیاری از پرداخت‌های مالی خود را از طریق سایت‌های اینترنتی انجام می‌دهیم و این کار باعث جلوگیری از اتلاف وقت می‌شود. لیکن، فرصت‌هایی را برای هکرها و مجرمان سایبری ایجاد می‌کند تا از ضعف‌های امنیت سایبری برای کلاهبرداری استفاده نمایند. از جمله این موارد فیشینگ است. در این راستا، سوال اصلی پژوهش حاضر این است که، پلیس چه نقشی در پیشگیری و مقابله با جرم فیشینگ دارد؟

    روش

    پژوهش حاضر کیفی و با توجه به ماهیت موضوع، از نظر هدف کاربردی و به لحاظ گردآوری اطلاعات به روش اسنادی و از طریق مطالعه قوانین و منابع معتبر انجام شده و اطلاعات به دست آمده به صورت توصیفی- تحلیلی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته است.

    یافته ها

    روش‌های شناسایی وب‌گاه‌های فیشینگ شامل استفاده از ابزارهای ضد فیشینگ مبتنی بر لیست سیاه، روش حل مبتنی بر تکنیک‌های داده‌کاوی، روش حل مبتنی بر تکنیک‌های ابتکاری، روش حل مبتنی بر تکنیک‌های یادگیری ماشین و روش‌های مبتنی بر الگوریتم‌های فوق ابتکاری است.

    نتیجه‌ گیری

     نقش مقابله‌ای پلیس، شناسایی فروشگاه‌های جعلی، وب‌سایت‌ها، حساب‌های رسانه‌های اجتماعی و ایمیل‌هایی است که اقدام به فیشینگ می‌کنند. همچنین، اقدامات پیشگیرانه اجتماعی پلیس شامل اقدامات آموزش‌محور و اقدامات پیشگیرانه وضعی پلیس شامل ردیابی هویت مجازی مهاجمان، گشت فضای مجازی و کنترل و نظارت بر فضای مجازی، جمع‌آوری ادله الکترونیکی جرم و مستندساز ی صحنه جرم می‌باشد.

    کلیدواژگان: پلیس، فیشینگ، جرائم سایبری، پیشگیری از جرم، کلاهبرداری اینترنتی
  • حسین ولی تویسرکانی، حبیب حسینی اصل* صفحات 45-63
    زمینه و هدف

    آیین دادرسی کیفری جلوه‌گاه تحولات و پیشرفت‌های نظام کیفری می‌باشد. در تقنین قوانین جدید نظام کیفری ایران، توجه ویژه ای به عادلانه‌تر شدن نظام دادرسی شده است. از همین رو، در پژوهش حاضر به تحولات حقوق اطفال و نوجوانان بزه دیده در قانون آیین دادرسی کیفری پرداخته شده است و هدف از پژوهش حاضر این است که چه تحولاتی در زمینه حقوق کودکان بزه دیده در مرحله تحقیقات پلیسی در حقوق کیفری ایران ایجاد شده است.

    روش

    پژوهش حاضر کیفی و باتوجه به ماهیت موضوع، از نظر هدف کاربردی و به لحاظ گردآوری اطلاعات به روش اسنادی و از طریق مطالعه قوانین و منابع معتبر انجام شده و اطلاعات به دست آمده به صورت توصیفی- تحلیلی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است.

    یافته ها

    یافته‌ها حاکی از آن است که تحولاتی چند از جمله: دادرسی افتراقی اطفال، دسترسی آسان طفل بزه دیده به نهادهای عدالت کیفری، تخصیص پلیس مخصوص اطفال برای تحقیق و تعقیب، مطلع نمودن طفل و بستگان وی از حقوق طفل، حق مشارکت طفل بزه دیده در فرآیند دادرسی، در زمینه حقوق اطفال بزه دیده به وجود آمده است.

    نتیجه‌ گیری

     به رغم این که سیاست گذاران ایران تدابیر حمایتی را در خصوص اطفال و نوجوانان بزه‌دیده پیش بینی نموده اند، اما تا رسیدن به شرایط و وضعیت آرمانی در این زمینه فاصله زیادی وجود دارد.

    کلیدواژگان: طفل و نوجوان بزه دیده، تحقیقات مقدماتی، عدالت ترمیمی
  • علیرضا جزینی*، کیاوش سلطانی صفحات 65-86
    زمینه و هدف

    یکی از عواملی که در وقوع جرایم تاثیر به سزایی دارد، مکان‏ها و مناطق جرم‏خیزی می‏باشد که مجرمین تمایل بیشتری برای فعالیت در این مکان‏ها از خود نشان می‏دهند. بافت‏های فرسوده شهری به علت مشکلات کالبدی امکان کنترل رسمی پلیس را محدود می‏سازند و فرصت ارتکاب جرم را افزایش می‏دهند. به علاوه، اکثر ساکنین این بافت‏ها از نظر اجتماعی و اقتصادی از اقشار محروم جامعه هستند. هدف این پژوهش تبیین ارتباط بین فرسودگی و جرایم در بافت‏های فرسوده تهران می‏باشد.

    روش

    در این پژوهش با استفاده از سیستم تحلیل اطلاعات جغرافیایی (Arc GIS 10.3) ارتباط بین این فرسودگی و جرایم در شهر تهران تبیین شده است. با توجه به آمار و اطلاعات وضعیت جرایم در سال 95 ناجا، پراکنش جرایم مختلف در کلانتری های مناطق شهری تهران ترسیم شده است. این جرایم شامل سرقت، قتل، شرارت، منازعات فردی و جمعی، تجاوز به عنف، اعتیاد، خرده فروشی و مبارزه با مواد مخدر می باشد. همچنین، درصد فرسودگی مناطق شهری با استفاده از اطلاعات سازمان نوسازی شهر تهران و مطالعات صورت گرفته توسط شرکت مادرتخصصی عمران و بهسازی شهری ایران بدست آمده است و سپس در نرم‌افزار GISArc رابطه بین میزان فرسودگی و جرایم رخ داده در کلانتری های مناطق شهری تهران بدست آمده است.

    یافته ها

    یافته‌های پژوهش نشان می‏دهد که در تمامی کلانتری‏ها در محدوده با فرسودگی بسیار بالا (3 کلانتری) مجموع جرایم زیاد یا بسیار زیاد است. در کلانتری ها در محدوده با فرسودگی بالا و متوسط رابطه مستقیمی بین میزان فرسودگی و مجموع جرایم وجود ندارد. در تمام کلانتری ها که جرایم بسیار کم دارند، فرسودگی نیز بسیار کم است. در 95% کلانتری ها که جرایم کم دارند، فرسودگی محدوده آن‏ها بسیار کم است. در 80% کلانتری ها که جرایم متوسط دارند، فرسودگی کم یا بسیار کم است.

    نتیجه‌ گیری

    براساس نتایج تحقیق حاضر نمی توان گفت که رابطه کاملا مستقیم بین فرسودگی و مجموع جرایم در تهران وجود دارد. جرم فقط در مناطق فرسوده دیده نمی شود، ولی مناطق فرسوده تهران جرم خیز هستند.

    کلیدواژگان: بافت فرسوده، جرائم اجتماعی، GIS
  • سید محمدرضا موسوی فرد صفحات 87-110
    زمینه و هدف

    پدیده بزهکاری نوجوانان ریشه در عوامل مختلفی می‌تواند داشته باشد که هر عاملی می‌تواند به‌عنوان یک متغیر کنترل بر رویکردهای بزهکارانه شخص نوجوان به‌عنوان متغیر اصلی در پژوهش‌های تخصصی جرم‌شناختی و روان‌شناختی سنجیده و موردتوجه واقع گردد. با توجه به نسبی بودن مطالعات علوم انسانی که بدان قایل هستیم، به‌هیچ‌وجه نتایج در خصوص هر فرد یا گروهی به‌راحتی و به‌صورت مطلق قابل‌تعمیم به دیگر گروه‌ها نیست. سوال این است که آیا بین رویکردهای شخصیتی نوجوانان بزهکار و راه‌های مقابله و پیشگیری از جرایم در آن‌ها در جامعه رابطه علی و معلولی و منطقی برقرار است یا خیر؟

    روش

    باتوجه به ماهیت موضوع، این پژوهش از نوع کاربردی و با روش کیفی، تفسیری و همچنین، رویکرد توصیفی- تحلیلی است. فلذا، با توجه به ماهیت موضوع، گردآوری اطلاعات از طریق کتابخانه و اینترنت صورت پذیرفته است.

    یافته ها

    در زمینه ارتباط بین صفات و ویژگی‌های شخصیتی عمده و بزهکاری این است که یک انسان صفات و گرایش‌های مختلفی دارد و لزوما یک صفت واحد و منحصربه‌فرد نمی‌تواند پیش‌بینی‌کننده بروز رفتار بزهکارانه در فرد باشد، بلکه آنچه مهم است، نحوه ترکیب و تعامل بین این صفات است.

    نتیجه‌ گیری

     با ایجاد نگرش‌های مثبت در نوجوانان نسبت به قوانین و مقررات و...، مهار گری اعتدال‌گرایانه نوجوانان در انتخاب دوستان مناسب توسط خانواده و مدرسه، واکنش مناسب نسبت به رفتارهای نادرست نوجوان و تنبیه آن‌ها از طریق عدم ابراز توجه به آن‌ها در جهت کاهش رفتارهای بزهکارانه می‌توان گام برداشت که در نتیجه باعث پیشگیری از بزهکاری جامعه هدف می‌شود.

    کلیدواژگان: بزهکاری، نوجوان، پیشگیری، جرم شناسی، روانشناسی جنایی، عملکرد پلیس
  • آرش کامرانلو*، بهروز جوانمرد صفحات 111-131
    زمینه و هدف

    از جمله ضرورت‌های حقوق کیفری، اعمال فردی‌کردن کیفرها در پرتو نظریه فایده‌گرایی است، اندیشمندان این نظریه، به‌دنبال فایده‌مند کردن کیفرها و تاثیرگذاری بر فرآیند فردی‌کردن مجازات‌ها بوده‌اند، بنابراین در راستای نفی نظام مجازات‌های ثابت و از پیش تعیین‌ شده قدم برمی‌داشتند. این پژوهش به‌دنبال راهکارهای تحول فردی‌کردن مجازات‌ها بر اساس یافته‌های نظریه فایده‌گرایی است.

    روش‌

     پژوهش حاضر کیفی و با توجه به ماهیت موضوع، ازنظر هدف کاربردی و به لحاظ گردآوری اطلاعات به روش اسنادی و از طریق مطالعه قوانین و منابع معتبر انجام ‌شده و اطلاعات به‌دست‌ آمده به‌صورت توصیفی- تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته است.

    یافته ها

    بر اساس یافته‌های این پژوهش، برای تحول در فردی‌کردن مجازات در پرتو نظریه فایده‌گرایی، می‌توان با تکیه ‌بر اصل قانونی بودن جرایم و مجازات‌ها، در وضع قانون، به نحوی عمل کنیم که برای جرایم، مجازات‌های محدود و از قبل پیش‌بینی شده وجود نداشته باشد، بلکه مجموعه‌ای متنوع از کیفرها از طریق تقنین پیش‌بینی شود که پلیس و قاضی بر اساس آن، اختیار عمل داشته باشد تا بر اساس فلسفه وضع آن کیفر و اوضاع ‌و احوال حاکم بر جرم، طبق اصول فردی کردن مجازات، بهترین کیفر را که فایده بیشتری نیز برای جامعه و فرد داشته باشد اعمال کند.

    نتیجه‌ گیری

     اگر قایل به فلسفه فایده‌گرایی در وضع کیفر باشیم، باید نسبت به وضعیت فعلی تعیین کیفر و فردی‌کردن مجازات‌ها، یک‌قدم به جلوتر برداریم و به‌جای اینکه صرفا پلیس و قضات را مختار در این موضوع نماییم که بین حداقل و حداکثر مجازات ثابت و از پیش تعیین‌شده اختیار داشته باشد، او را مختار در انتخاب نوع کیفر نیز بنماییم تا هم فردی‌کردن مجازات به معنای نوین آن تحقق یابد و هم با انطباق هدف و فلسفه اولیه وضع کیفر با مجازات اعمال ‌شده، فایده مد نظر از کیفر مرتکب جرم را نیز محقق نماییم.

    کلیدواژگان: تعیین مجازات، فردی کردن مجازات، اندیشه فایده گرایی، قاضی، پلیس
|
  • abbas mansourabadi *, hadi keramati moez, abdolrahman hassanabadi Pages 1-21
    Background and Aim

    In the modern Iranian criminal procedure, regardless of the intellectual origin of strict criminal policy, examples of zero tolerance approach and policy and the like have been reflected. Although it cannot be easily claimed that in formulating this part of the penal code in Iran, the thoughts of policymakers like American policymakers have been influenced by scientific criminological theories to solve the mystery of crime, but by examining these rules, it is clear. Iranian policymakers have tried to pursue a strict criminal policy in the police investigation phase. They also seem to have benefited from the teachings of zero tolerance, broken windows, three blows, and then expulsion.

    Methodology

    The method of the present research is descriptive-analytical through library studies and in the form of taking notes.

    Findings and Conclusion

    Undoubtedly, one of the most important stages of criminal proceedings, which largely resists government action, is the police investigation stage. For this reason, the influence of a strict model in this area significantly changes the face of criminal procedure. This situation is quite evident in the new Iranian criminal procedure, and its manifestations are that it can be obtained without first sending a summons to the accused, summoning a witness or informant to clarify the issue, expanding temporary detention, and appointing judicial supervision. Along with other criminal security orders, he mentioned the rejection of the plaintiff's request to study or access the case file and arrest the accused at night, and so on.

    Keywords: Criminal austerity, Populism, zero tolerance, Police Investigation, pre-trial detention
  • Hosein vali Towyserkani, HABIB Hoseiny * Pages 45-63
    Background and Aim

    Criminal procedure is a manifestation of developments and developments in the penal system. In legislating the new laws of the Iranian penal system, special attention has been paid to making the judicial system fairer. ‌Dideh is discussed in the Code of Criminal Procedure and the purpose of the present study is to see what developments have taken place in the field of the rights of child victims ‌ in the preliminary stage in the criminal law of Iran.

    Methodology

    Due to the nature of the subject, the present study has been done in terms of applied purpose and in terms of collecting information by documentary method and by studying valid laws and sources and the obtained information has been analyzed descriptively-analytically.

    Findings and Results

    The results of the research indicate that several developments such as: discriminatory trial of children, easy access of the child victim to criminal justice institutions, allocation of special police for investigation and prosecution, informing the child and his relatives about the rights Child, the right of the injured child to participate in the proceedings, .... In the field of the rights of child victims; In this way, it becomes clear that the formal and substantive laws of the Iranian judicial system have violated the rights of the child and the need for compensation has been accepted and recognized, and in this regard, it has legislated appropriate laws and regulations.

    Keywords: Injured Child, Adolescent, Preliminary Investigation, Restorative Justice
  • alireza jazini*, KIAVOSH SOLTANI Pages 65-86

    Physical Characteristics of built environment can lead to an increase in crime by diminishing police supervision and providing a safe haven for criminals. This problem is especially prevalent in run-down areas. The objective of this article is to analyse the correlation between physical deterioration and crime occurrence in Tehran. Using crime data recorded by Naja in 2017 and physical deterioration data from Ministry of Roads and Urban Development and Municipality of Tehran, a distribution of crimes in Tehran is analysed, including: burglary, murder, rape, harassment, drug addiction, and drug trafficking. The correlation between physical deterioration and crime in Tehran is analysed using Arc GIS 10.3. The results demonstrate that all three police stations with high level of deterioration in their area have either high or very high crime rates. Police stations with high to moderate level of deterioration in their area showed no direct correlation between physical deterioration and crime rates. All police stations with very low crime rates, also had low physical deterioration. 95 percentage of police stations with low crime rates are in areas with very low physical deterioration. 80 percentage of police stations with moderate crime rates are in areas with either low or very low physical deterioration. As such, a direct correlation between physical deterioration and the crimes in Tehran cannot be established. This article concludes that crimes do not occur only in run-down areas; however, run-down areas are prone to crime occurrence

    Keywords: Run-down areas, Crime, GIS
  • arash kamranlou *, Behrooz javanmard Pages 111-131
    Field and Aim

    One of the necessities of criminal law is the application of individualization of punishments in the light of utilitarian theory. They were holding. This research seeks solutions to transform the individualization of punishments based on the findings of utilitarian theory.

    Methodology

    The content of this research is based on descriptive-analytical method.

    Findings

    Based on the findings of this study, in order to change the individualization of punishment in the light of utilitarian theory, we can rely on the principle of legality of crimes and punishments in the law to act in such a way that for crimes, limited and predicted punishments exist. Instead, a diverse set of punishments should be provided so that the judge and police has the authority to apply the best punishment that is most useful, according to the philosophy of sentencing and the prevailing circumstances of the crime, according to the individualization of punishment.

    Conclusion

    If we believe in the philosophy of utilitarianism, we should go one step further than the current situation of sentencing and individualization of punishments, and instead of simply leaving the judge and police to decide between the minimum and maximum fixed and predetermined punishment. To make him free to choose the type of punishment so that both the individualization of punishment in its new meaning is realized and by adapting the original purpose and philosophy of sentencing to the applied punishment, we can also realize the intended benefit of punishment for the perpetrator.

    Keywords: Punishment Determination, Punishment Personalization, utilitarian Thought, Judge, Police